Karadeniz’in en önemli besinlerinden biri ve dünyadaki üretiminde de lider konumunda olduğumuz fındık; üretildiği kaynağa, yere göre farklılıklar gösterebiliyor. Üreticiler uzun yıllardan beri, birbirinden görünüm ve tat olarak farklı olabilen bu fındıkları anlamak için ayırt edilmişler, hepsine farklı isimler vermişlerdir.
Peki bu fındık çeşitleri nelerdir? Kaça ayrılır? Farkları nasıl anlaşılır? En bilinen fındık çeşitleri ile ayrıntılar bu derlememizde!
1) Yuvarlak Fındık Çeşitleri
Bu fındık grubuna giren pek çok fındık çeşidi vardır. Hepsi de türüne göre Karadeniz’in belli başlı yerlerinde daha çok bilinir.
Tombul Fındık Çeşidi
Tombul fındık: Fındık çeşitleri arasında ülkemizde yetişen en önemli ve popüler fındıktır, diyebiliriz. Yaygın olarak Giresun’da yetiştirilen tombul fındık, her yıl düzenli olarak verim alınabilen bir fındık türüdür. Kabuğu açık, parlak, kahverengidir. Kabuk kalınlığı ortalama olarak 1.10 mm civarındadır ve kolayca kırılabilir. İç meyve zarları dediğimiz kısımsa kolayca soyulabilme ve beyazlatılma özelliğine sahiptir. Olgunlaşmış meyvesi ise son derece dolgundur. Tabla kısmına doğru genişleme gösterir ve ucuna doğru gittikçe daralarak sivri bir hal alır.
Palaz Fındık Çeşidi
Palaz fındık: Yetiştiği en popüler il Ordu’dur. Meyvesi tombul fındığa oranla oldukça iridir. Yuvarlak, elips şeklindedir ve son derece basık bir görünüme sahiptir. Tabla kısmı geniş, uç kısmı ise havlıdır. Kabuğu ise donuk kahve bir renktedir ve kabuk kalınlığı yaklaşık olarak 1.16 mm olup çok kolay kırılır. En ayırt edici özelliği ise; ilkbaharda diğer fındık çeşitlerine göre daha önce uyanır. Bu nedenle don olaylarından daha fazla hasar görebilir.
Foşa Fındık Çeşidi
Foşa Fındığı: Fındık çeşitleri dediğimizde akla ilk gelenlerden biridir. Genellikle Trabzon bölgesinde yetiştirilen foşa fındığı iridir ve gösterişli bir yapıya sahiptir. Şöyle ki; kabuğu kızılımtırak ve kahve arası bir renktedir ve orta derece bir sertliği vardır. İç meyve zarları kahverengi ve damarlıdır. İçi ise fil dişi rengindedir.
Çakıldak Fındık Çeşidi
Çakıldak fındık: Oldukça fazla üretimi yapılan çakıldak fındıklar, daha çok Ordu menşelidir ve Karadeniz’de ‘’Delisava’’ adıyla da ünlenmiştir. Diğer fındık çeşitlerine göre oldukça geç uyanır ve bu da don olaylarından mümkün mertebe az zarar görmesini sağlar. Çakıldak fındık her türlü iklim ve toprak koşullarına uyum gösterebildiğinden en çok verim alınabilen fındık çeşitleri dediğimizde aklımıza gelecek türdür. Açık renk bir kabuğa sahiptir. Fındık içi ise fildişi bir renktedir.
Kalınkara Fındık Çeşidi
Kalınkara fındık: Ömrü az ama bereketi çok olan bir fındıktır. Fındık çeşitleri arasında bazılar türler var ki oldukça narin yapılıdır ve her yerde yetişemez. Kalınkara fındık ise diğer fındıkların iyi yetişemediği ortamlarda dahi verim alınabilen bir fındıktır. Ömrü az olmasına rağmen fındık bahçelerinde en çok görebileceğiniz fındık çeşididir. Kabuğu kirli kahve ve mattır. Ortalama olarak 1.3 mm kalınlığa sahiptir.
Kargalak Fındık Çeşidi
Kargalak fındık: Trabzon ve Hopa’nın en kıymetli gıdalardan biridir. Nadir yetiştirilir, ama belki tam da bu yüzden oldukça değerlidir. Diğer fındık çeşitlerine kıyasla oldukça iyi bir fındıktır. Kabuğu son derece kalın ve sert olup 1.3 mm kalınlığa sahiptir. İç meyvesi üzerinde ise kahve renkli ve kalın bir zar bulunur. Zor koşulları gereği yetiştiriciliği nadir yapılsa da fındık bahçelerinde kısmen görülmektedir.
Kan Fındık Çeşidi
Kan fındığı: Çok lezzetli bir fındık çeşididir. Kabuğu koyu kırmızı – kahve rengi arasındadır. Genellikle Trabzon bölgesindeki fındık bahçelerinde üretilir. Tablası uca doğru keskin bir şekilde daralır ve son kertede sivri bir uçla sonlanmaktadır. Kabuk kalınlığı 0.9 mm olan kan fındığı 18.29 mm uzunluk ile 17.32 mm genişliğe sahiptir.
Uzunmusa Fındık Çeşidi
Uzunmusa fındığı: En yaygın yetiştirilen yer Ordu’dur. Oldukça iri, dolgun ve ince kabuklu olan bu fındık verim ve lezzet bakımından da oldukça zengindir. Kabuğu kızılımtırak kahve renge sahiptir. Ortalama olarak 18.55 mm uzunluk ila 17.52 mm genişliğe sahiptir.
2) Sivri Fındık Çeşitleri
Fındık çeşitleri arasında ikinci temel kategorimiz sivri fındıklardır. Hemen anlayacağınız üzere bu tip fındıklar da tombul fındıklar gibi görünümünden dolayı böylesi bir ad almıştır.
Sivri Fındık Çeşidi
Sivri fındık: Fındık üretilen hemen her bölgede görebileceğiniz sivri fındık oldukça verimli ve üretimi kolay bir fındık çeşidi olarak bilinir. Olgunlaşmış meyvesi iki yandan basık haldedir ve kabuğu da parlaktır. İç meyve üzerindeki zar kısmı incedir. Fındık içi ise fildişi rengindedir.
İncekara Fındık Çeşidi
İncekara fındık: Fındık çeşitleri arasında zayıf topraklarda dahi yetişmeye elverişli olan bir türdür. Kabuğu koyu kahve renge sahiptir ve mattır. Meyvesi oldukça iri ve sivridir. Kabuğu çok kolay kırılan incekara fındığının da iç kısmı fildişi bir renge sahiptir. Bu fındık çeşidinin belirgin özelliklerinden biri de ‘’ikiz fındık’’ oluşturmaya son derece elverişli olmasıdır.
Kuş Fındık Çeşidi
Kuş fındığı: Görüntü olarak sivri fındıkla tıpatıp aynıdır. Tablası düz ve kabuğu incedir. Adını ise kuşlar tarafından kolayca kırılmasından alır. Kabuğu parlak ve kahverengidir.
3) Badem Fındık Çeşitleri
Gelelim fındık çeşitleri tasnifimizdeki son başlığa. Badem fındıkların da üç temel çeşidi vardır.
Yuvarlak Badem Fındık Çeşidi
Yuvarlak badem fındığı: Meyvesi oldukça iri olan bu çeşidin kabuğu ise inceciktir. Kabuklu halde meyvesi ortalama olarak 24.3 mm uzunluğa ve 15.14 mm genişliğe sahiptir. İç meyve üzerinde kahve rengi bir zar bulunur.
Yassı Badem Fındık Çeşidi
Yassı badem fındığı: Fındık çeşitleri arasında oldukça düşük verimli bir türdür. Her iki yandan basık ve uzunlamasına bir görünümü vardır. Kabuğu parlak kahverengi olup ortalama olarak 1.3 mm kalınlığa sahiptir. İç meyve kısmıysa kabuğun şekline tamamen uyum sağlamı, üzeri kahve renkli ve kalınca zar ile kaplıdır.
Değirmendere Fındık Çeşidi
Değirmendere fındığı: Adından da belli olduğu gibi daha çok İzmit’te, İzmit özelinde de Değirmendere civarında yetiştirilir. Taze olarak tüketilmesi esastır. Fındık çeşitleri arasında kalın kabuklu, iri ve çok lezzetli bir fındık türü olarak bilinir.
1 yorum
Ersin Erdem
Yassı Badem Fındık dediğiniz sanırım bizde(Görele) “kürek fındığı” olarak geçiyor. ince uzun, enine geniş bir fındık. Çok lezzetli. Bizde birkaç ocak var, hep çerezlik ayrılır, yani yemek için. Ayrıca verimi düşük olmaz öyle pek, baya verir benim bizimkiler.