Bitki çayları, varlığını yüzyıllar boyunca devam ettirerek günümüze ulaşabilmiş, her derde deva şifa kaynakları olarak biliniyor. Kurutulmuş bitkiler, çiçekler, baharatlar ve meyveler ile hazırlanan bu sihirli içecekler aynı zamanda deneyenleri lezzetiyle de büyülüyor.
Almış oldukları “bitki çayı” ismi nedeniyle siyah ve yeşil çay ile benzer özelliklere sahip oldukları zannedilse de aslında aralarında belirgin farklılıklar bulunuyor. Bitki çayları, bitki özlerinin ve bitki yapraklarının kurutulup demlenmesi yöntemi ile elde ediliyor.
Günümüzde kullandığımız bazı ilaçların içeriğinde de bitki özlerinin olduğu düşünüldüğünde, hem bitkilerin hem de bitkisel çayların sağlıklı bir yaşam için önemli role sahip olduğunu söylemek yanlış olmaz.
Son dönemde sağlıklı ürünlerle beslenme fikrinin trend olması ile birlikte bitki çaylarının kullanımında da büyük bir artış yaşandığını söylemek mümkün. Fakat faydalarından en etkili şekilde yararlanabilmek adına bitki çaylarını yakından tanımak gerekiyor.
Peki siz her yudumda lezzete doyduğunuz, dertlere deva hastalara şifa olan bu çaylar ile ilgili yeterince bilgi sahibi misiniz? Bu içeriğimizde şifa kaynağı bitki çayları hakkında bilmeniz gereken tüm ayrıntıları sizlerle paylaşıyoruz.
En Şifalı Bitki Çayları Nelerdir?
Her biri sağlıklı ve doğal şifa kaynağı olan bitki çayları, yüzyıllardan beri yalnızda ülkemizde değil dünyanın pek çok yerinde tüketiliyor.
Elde edilme yöntemi çeşitli baharat, ot ya da bitkilerin kurutulması olan çaylar, hem soğuk hem de sıcak olarak demlenebilen ve içilebilen içecekler olarak öne çıkıyor.
Tarihte ilk olarak Çin’de kurulan Kubilay Hanedanlığı’nda tedavi amaçlı olarak tüketildiği kaydedilen bitkisel çaylar, 2006 yılında ülkemizde ulusal bir maddi olmayan kültürel miras olarak kabul edilmiştir.
Bitki çayları, faydaları ile birbirlerinden ayrılmalarının yanı sıra farklı damak zevklerine de hitap etmektedirler. Adaçayı, ıhlamur, rezene çayı, nane limon, yasemin çayı, papatya çayı gibi daha pek çok çeşidi bulunmaktadır.
Genellikle kafein içermeyen bu çaylar, şekerli, asit ya da kimyasal içeren içeceklere göre çok daha faydalı ve sağlıklıdır. Sahip olduğu özellikler ve sağlığımıza katkılar nedeniyle bitkisel çaylar hayatımızın vazgeçilmezi olmuştur.
Peki ama ofisteki çekmecemizde, çantamızda, mutfağımızda kısacası elimizin altında her daim ulaşabileceğimiz yerlerde bulundurmamız gereken bitki çayları hangileridir? Bu çaylar nasıl demlenir ve servis edilir? Tüm merak ettiklerinizin yanıtını öğrenmek için içeriğimizi okumaya devam edebilirsiniz.
Adet Söktürücü Bitki Çayları
Pek çok kadın için sancılı geçen menstrüasyon döneminde, başa çıkılması zor ağrıları azaltmak için başvurulan doğal tedavi yöntemlerinden biri de adet söktürücü bitki çayları.
Adet döneminde yaşanan sancılar her ne kadar herkes için farklılık gösterse de sözü edilen çaylar, ilaç tüketmek istemeyen kadınlar için hayat kurtarıcı nitelikte. İşte adet söktürücü özellikte olan ve her kadının gönül rahatlığı ile tüketebileceği bitki çayları!
Adaçayı Faydaları ve Yapımı
İçerisinde bulunan doğal östrojen sayesinde adaçayı, adet söktürücü olarak tüketilen çaylardan biridir. Bunun yanı sıra menopoz döneminde görülen aşırı terleme veya ateş basması gibi sorunların çözümü için de pek çok kadın adaçayı tüketmektedir.
Elbette adaçayının tek faydası adet söktürücü nitelikte olması ve bu soruna odaklanması değil. Adaçayı tüketiminin sizlere sağlayacağı diğer faydaları şöyle sıralamak mümkün:
- Adaçayı, rahimde oluşabilecek kist ve miyomları önlemeye yardımcı olur.
- Depresyona karşı olumlu etkileri bulunan adaçayı, özellikle psikolojik rahatsızlıkların doğal tedavisinde tüketilmesi önerilen içeceklerdendir.
- Adaçayı vücudu rahatlatmaya yardımcı olmaktadır. Böylece kendinizi hem psikolojik hem de fiziksel olarak çok daha iyi ve dinç hissedebilirsiniz.
- Adaçayının, hafızayı güçlendirme etkisi bulunmaktadır. Bu nedenle özellikle stresli geçen okul ve iş günlerinde mutlaka tüketilmesi önerilir.
Adaçayı Yapılışı:
Taze ya da kurutulmuş adaçayı, yaprakları ile son derece pratik bir şekilde hazırlayabileceğiniz bir bitki çayı. Adaçayı yapımında her ne kadar kaynatma yöntemi de tercih edilse de demleme yönteminin daha sağlıklı olduğunu söylemek mümkün.
Tek yapmanız gereken ise bir bardak kaynar suya bir tutam adaçayı ilave etmek ve demlenmesi için 10 dakika bekletmek. Sonrasında adet döneminiz boyunca tüketebilir, ağrılarınızdan kurtulabilirsiniz!
Zencefil Çayı Faydaları ve Yapımı
Bilim camiasında “Zingiber Officinale” olarak adlandırılan zencefil limon çayı, pek çok faydasının yanı sıra adet söktürücü olarak da tüketiliyor. Antienflamatuar özelliklere sahip, hafif baharatlı bir lezzete sahip olan zencefil çayının diğer faydaları ise aşağıdaki gibi sıralanabilir:
- Zencefil çayı mide bulantısını ve mide ağrılarını gidermeye yardımcı olmaktadır.
- Sindirimi hızlandırıcı etkisi bulunması nedeniyle düzenli olarak tüketildiği takdirde vücuttaki istenmeyen yağları yakma eğilimindedir.
- Kronik ağrıları, adet ve kas ağrılarını azaltmaktadır. Özellikle egzersizden sonra oluşan ağrıları kontrol altına almak için zencefil çayı tüketilebilir.
- Zencefil çayı, soğuk kış günlerinde tüketildiğinde vücut ısısını arttırmaktadır.
- Kabızlığı önlemede olumlu yönde katkı sağlar.
Zencefil Çayı Yapılışı:
Güçlü bir aromaya sahip olan zencefil çayı yapımında ölçüler konusunda çok hassas davranılması gerekir. Bir bardak sıcak su için bir çay kaşığı toz zencefilin ideal oran olduğunu söylemek mümkün. Demlenmesi için ise yaklaşık 10 dakika yeterli olacaktır.
Zencefil çayı demlendikten sonra damak zevkinize uygun ise limon suyu veya bal katabilirsiniz.
Şifalı etkilerinden yararlanmak için her gün iki bardak zencefil çayı içmek yeterlidir çünkü fazla tüketilmesi çeşitli sağlık sorunlarına yol açabilir. Sabahları aç karna içebileceğiniz zencefil çayını geceleri uyumadan önce de süt ile birlikte tüketebilirsiniz.
Kekik Çayı Faydaları ve Yapımı
Kendine has aroması ve kokusu ile yemeklere tat karmasıyla tanıyıp bildiğimiz kekik, çay formunda da tüketiliyor. Anti-spazmodik özellikleri ile adet gecikmesi yaşayan kadınların adet söktürücü olarak tükettikleri, kramp şeklinde görülen adet dönemi ağrılarını azaltan kekik çayının diğer faydaları ise şu şekilde;
- Kekik çayı, solunum yollarında gerçekleşen rahatsızlıkları azaltmaya yardımcı olurken şiddetli öksürükleri de kontrol altına almaktadır.
- Kekik çayının içerisindeki antioksidan bileşenler, yağ yakımını ve metabolizmayı hızlandırır. Bu özelliği ile kekik çayı, kilo sorunu yaşayan kişiler için idealdir.
- Önemli rahatsızlıklar arasında yer alan vertigo, kulak çınlaması, hepatit ve zona gibi hastalıkların kontrol altına alınmasında etkilidir.
Kekik Çayı Yapılışı:
Diğer bitki çayları gibi kekik çayının da yapımı son derece pratiktir. Tek yapmanız gereken bir tatlı kaşığı kuru kekik ya da 2 dal taze kekiği bir fincan sıcak suyun içerisinde yaklaşık 10-15 dakika boyunca demlemek.
Faydalarından yararlanmak için haftada 3-4 kez kekik çayı içebilirsiniz. Öte yandan alerjik bir bünyeniz varsa kekik çayı tüketiminde dikkatli olmanız gerektiğini de belirtelim.
Yazımızın bu bölümünde adet söktürücü özelliği nedeniyle en çok tüketilen bitki çaylarını sıraladık. Elbette adet söktürücü çaylar yalnızca söz ettiklerimizle değil. Biberiye çayı, kantaron, civanperçemi gibi çaylar ve bitkiler de adet söktürücü çaylar arasında sıralanabilir.
Uyku Getiren Bitki Çayları
Sağlığa yararlı yönleri ile herkesin günlük rutinine gönül rahatlığı ile ekleyebileceği bitki çaylarının farklı bünyeler için farklı etkiler sağladığını söylemek mümkün.
Yani daha önce de belirtmiş olduğumuz gibi bazı bitki çayları kansızlığı giderme noktasında fayda sağlarken bazıları da uykusuzluğu getirmek üzere tüketilir. İşte uykusuzluk problemini ortadan kaldıran, uyku getiren bitki çayları ve yapımı!
Rezene Çayı Faydaları ve Yapımı
Uykusuzluğu gidermek üzere tüketilen bitki çayları arasında en bilineni rezene çayıdır. Rahatlatıcı yönüyle sakinleştirici bir etki oluşturan rezene çayı, gece boyunca istediğiniz gibi verimli bir uyku uyumanıza yardımcı olmaktadır.
Keskin kokusu ile bilinen rezene çayının faydaları elbette ki yalnızca bununla sınırlı değil.
- Potasyum, sodyum ve fosfor bakımından oldukça zengin bir çay olarak bilinen rezene çayı, yemeklerin içerisine katılarak da tüketilebilmektedir.
- Bu nefis Akdeniz bitkisi, boğaz ağrısı ve öksürük gibi özellikle kış aylarında meydana gelen rahatsızlıklara karşı fayda sağlamakla birlikte, solunum yollarının açılmasına yardımcı olarak nezleye karşı güçlü bir etki oluşturmaktadır.
- Kilo vermeye çalışan kişilerin mutlaka tüketmesi gereken rezene çay, özellikle gece yatmadan önce tüketildiği takdirde metabolizmanızı daha hızlı çalıştırmaya yardımcı olmaktadır. Bu özelliğini düzenli spor ile desteklediğiniz takdirde fazla kilolardan kurtulmak kaçınılmaz olacaktır.
- Mide ve bağırsakların çok daha düzgün çalışmasına yardımcı olan rezene çayı, sindirim sistemi rahatsızlıklarının da önüne geçmektedir.
- Rezene çayının faydalarından yalnızca içerek yararlanabileceğinizi düşünüyorsanız yanıldığınızı belirtelim. Çünkü içtiğiniz rezene çayının bir süre soğumasını bekledikten sonra bir pamuğu damlatarak göz çevrenize sürerseniz bu bölgede oluşan ödemleri yok etmiş olursunuz.
- Rezene çayı, bağışıklığınızı güçlendirmeye yardımcı olarak vücutta oluşabilecek enfeksiyonların önüne geçer ve vücudunuzun direncini önemli ölçüde artırır.
- Yeni doğum yapmış kadınlarda anne sütünü artırıcı etkileri ile bilinen rezene çayı, aynı zamanda cilde de iyi gelmektedir.
Rezene Çayı Yapılışı:
Rezene çayının yapımının da diğer diğer çaylar ile benzer mantıkta olduğunu söylemek mümkün. Rezene çayı yapımı için yaklaşık olarak 2 çay kaşığı ezilmiş rezene tohumunu 1 fincan sıcak suyun içerisinde 5 dakika boyunca demledikten sonra içebilirsiniz.
Güne keyifle başlamak için sabahları, geceleri deliksiz bir uyku çekmek için de akşamları bir fincan rezene çayı tüketebilirsiniz. Her ne kadar faydalı özellikleri epey fazla olsa da rezene çayının dikkatli tüketilmesi gerektiğini belirtelim. Eğer herhangi bir rahatsızlığınız varsa tüketmeden önce doktorunuza danışmanızı tavsiye ederiz.
Melisa Çayı Faydaları ve Yapımı
Akdeniz’e kıyısı olan ülkelerde yetiştirilebilen melisa çayı, oğul otu ve mavi balsam olarak da bilinmektedir. En sevilen bitki çayları arasında yer alan melisa çayı, aynı zamanda krem ve yağ olarak da kullanılabilmektedir.
Melisa çayının bünyede oluşturmuş olduğu sakinleştirici etki, bu hem lezzetli hem de faydalı çayın uykusuzluk problemi yaşayan kişiler tarafından da tüketilmesine önayak olmuştur. Melisa çayının diğer faydalarını ise aşağıdaki gibi sıralayabiliriz;
- Rahatlatıcı etkileri ile bilinen melisa çayı, depresyon ve kaygı gibi psikolojik problemleri ortadan kaldırmaya yardımcı olmaktadır.
- Antiseptik özelliği sayesinde mikrop ve bakterilerle savaşabilmekte, bağışıklık sistemini güçlendirmektedir. Hastalık dönemlerinde yaşanan halsizlikleri yok eder ve kendinizi daha güçlü hissetmenize yardımcı olur.
- Karın ağrılarını gideren melisa çayının aynı zamanda mide kramplarını da önlediği bilinmektedir.
- Melisa çayı aynı zamanda cilt sorunlarını gidermeye ve iyileştirmeye faydalıdır.
Melisa Çayı Yapılışı:
Sedatif etkisi ile uyku düzeni oluşturmanıza katkıda bulunan melisa çayının özellikle geceleri hemen uyumadan önce tüketmeniz önerilmektedir. Melisa çayı hazırlarken uyguladığınız demleme yönteminin doğruluğundan emin olmanız önemlidir.
En doğru demleme tekniği ise suyu ve melisa otunu beraber kaynatmak yerine su iyice kaynadıktan sonra taze melisa otunu kaynayan suya atmak şeklindedir. Böylece hem çayınızın tadı acı olmaz hem de faydalı özelliklerini kaybetmez.
Melisa ve rezene çayının yanı sıra genellikle soğuk algınlığına karşı olan etkileri ile bilinse de yatmadan önce içeceğiniz bir fincan ıhlamur sizi sakinleştirir ve huzur dolu bir uyku ile buluşturur. Ek olarak nane ıhlamur, lavanta çiçeği ve çarkıfelek de uykusuzluğa iyi gelen ve sakinleştirici bitki çayları arasındadır.
Uykusuzluğa iyi gelen bitki çayları arasında yer alan bir diğer çay çeşidi de nane limon. Nane limonun yapımı ve faydaları hakkında detaylı bilgi edinmek için Nane Limon Nedir? Nasıl Yapılır? başlıklı içeriğimize göz atabilirsiniz.
Zayıflatan Bitki Çayları
Bitki çayları, uykusuzluğa iyi gelmesi, sakinleştirmesi, grip ve soğuk algınlığını iyileştirmeye katkıda bulunması gibi özelliklerinin yanı sıra zayıflamaya yardımcı olması nedeniyle de tüketiliyor. İşte kilo vermek isteyen kişilerin tüketmesi ve yaptığı egzersizler ile desteklemesi gereken çaylar!
Biberiye Çayı Faydaları ve Yapımı
Birçok faydası ile öne çıkan biberiye çayının, vücutta yarattığı etkilerden bir tanesi de sindirim problemlerinin önüne geçmesi. Özellikle yemeklerden hemen sonra tüketildiğinde hazmı kolaylaştıran bu enfes çay kabızlığa da iyi gelmektedir. Bu yüzden kilo vermek isteyen kişiler için idealdir.
Biberiye çayı bunların yanı sıra:
- Konsantrasyonu arttırarak hafızayı güçlendirmektedir.
- Şiddetli migren ağrılarına iyi gelmektedir.
- Antiseptik özelliği bulunan bu çay, ağız içi yaraları önlemeye de yardımcı olmaktadır.
- Biberiye çayı ayrıca vücuttaki ödemin hızlıca atılmasını sağlamaktadır.
- Biberiye çayı tüketilerek fayda sağlamasının yanı sıra demlenmeden, biberiye bitkisi bir streç film ile karın bölgesine sarıldığında da o bölgedeki yağları eritmektedir.
Biberiye Çayı Yapılışı:
Akdeniz ikliminde yetişen ve sofralarımızdaki yemeklere de tat katan biberiye çayını hazırlamak için 1 bardak kaynamış suya 1 çay kaşığı kurutulmuş biberiye bitkisi ilave ederek demlemeniz yeterli olacaktır. Yaklaşık 5 dakika boyunca beklettikten sonra afiyetle tüketebilirsiniz. Daha faydalı olması için içerisine dilerseniz bal ya da limon da ekleyebilirsiniz.
Kuşburnu Çayı ve Faydaları
Adeta bir C vitamini deposu olan kuşburnu çayı da özellikle kabızlık sorunu ile karşılaşanlar için şifa kaynağı olarak öne çıkıyor. İçeriğinde bulunan pektin sayesinde bağırsak sorunlarını gidermeye yardımcı olan kuşburnu çayı, sindirimi kolaylaştırarak kilo problemlerinin öne geçiyor. Diyet yapanların beslenme rutinine mutlaka eklemesi gereken içeceklerden biri olan kuşburnu aynı zamanda;
- Demir eksikliğini ortadan kaldırmaya yardımcı olarak kansızlığa iyi gelmektedir.
- Katarakt gibi göz hastalıklarını başlangıç döneminde iyileştirmeye yardımcı olarak ilerlemesini engelleyici etki oluşturmaktadır.
- Bağışıklık sistemini güçlendirmekte ve hastalıklara karşı koruyucu etki oluşturmaktadır.
- Kolesterol miktarını düşürmeye yardımcı olarak kötü kolesterolü düzenlemektedir.
Kuşburnu Yapımı:
Çok pratik bir şekilde hazırlayabileceğiniz kuşburnu çayının yapımı için ilk olarak 6-7 adet kuşburnunu bir fincan kaynamış suda demleyebilirsiniz. Demleme süresini uzattığınızda içeriğinde bulunan C vitamini miktarı da azalacaktır. Bu nedenle ideal demleme süresi 10 dakikadır.
Biberiye ve kuşburnu çaylarının yanı sıra ısırgan otu ve melisa çayı da zayıflama konusunda etkili olan çaylar arasında yer almaktadır.
Bu yazımızda sizler için en faydalı bitki çaylarını ve demleme yöntemlerini sıraladık. Tüm bu özellikleri, bitki çaylarının iyileştirici gücünü ortaya koymakta ve onları günlük hayatın olmazsa olmazı haline getirmektedir.
Bitki çaylarının gereğinden fazla tüketilmesi, vücudunuza zarar verebilir. Bu nedenle mutlaka önerildiği kadar ve önerildiği şekilde içilmelidir. Eğer bir sağlık sorununuz varsa bu konu hakkındaki en detaylı bilgiyi doktorunuzdan öğrenebilir, bitki çayları tüketimine doktorunuzun önerileri doğrultusunda devam edebilirsiniz.
Öte yandan sağlığınıza herhangi bir zararda bulunmasını önlemek adına tükettiğiniz bitki çaylarının taze ve kaliteli olması da dikkat edilmesi gereken bir başka ayrıntı. Bu doğrultuda en taze, kaliteli ve yararlı bitki çayları için toptan kuruyemişin adresi Kuruyemiş Borsası’nı tercih edebilirsiniz.
Son olarak sizler için hazırlamış olduğumuz diğer içerikler için blog sayfamızı ziyaret etmeyi unutmayın.
