Mutfaklarda birçok yemeğin ana malzemesi veya katkı malzemesi olarak kullanılan yarma nedir, faydaları nelerdir, hangi tariflerde kullanılır sorularının yanıtlarını merak ediyorsanız, toptan kuruyemiş platformu Kuruyemiş Borsası olarak en doğru yere geldiğinizi söyleyebiliriz.
Yarma buğday veya dövme adları ile de anılan yarma, kimi zaman yarma bulgur ile karıştırılabilmektedir. Ancak aslında yarma buğday ve yarma bulgur, tarımla ilgilenen kişilerin aralarındaki farkları net bir şekilde görebildiği iki farklı tahıl ürünüdür.
Bugünkü içeriğimizi inceledikten sonra siz de yarma buğday ile yarma bulguru ayırt edebilecek, yemeklerinizde ve tatlılarınızda hangisini kullanmanız gerektiğine daha kolay karar verebileceksiniz. O halde dilerseniz artık yarma nedir soruna birlikte yanıt arayalım.
Yarma Nedir?
Yarma, sert buğdayın kaynatılarak kurutulduktan sonra geleneksel tekniklerle dövülerek kabuğunun ayrılması ile elde edilen malzemedir. Temel olarak bulgur ile benzer yöntemler kullanılarak elde edilse de yarma, bulgurdan daha az emek gerektirmektedir.
Anadolu mutfak kültürünün vazgeçilmez ögelerinden biri olan yarma, genellikle aşure tatlısı ile özdeşleşmiş olsa da birçok farklı yemek ve tatlı tarifinde kullanılan, oldukça besleyici bir tahıl olarak karşımıza çıkmaktadır.
Dilerseniz yarma buğdayın Anadolu’da neden bu kadar tercih edilen bir besin olduğu konusunu bir sonraki başlık altında detaylı bir şekilde mercek altına alalım.
Yarma Buğday Ne İçin Kullanılır?
Daha önce de belirttiğimiz gibi yarma buğday veya diğer bir deyişle dövme buğday, yemek ve tatlı yapımında rastladığımız bir tahıl ürünüdür. Peki diğer tahıl ürünleri dururken neden yarma tercih edilmektedir?
Bunda elbette en başta yarmanın tarife kattığı lezzetin büyük bir rol oynadığını söylemek mümkün. Kendine has lezzeti ile tarifleri bambaşka bir boyuta taşıyan yarma buğday, özellikle bazı tariflerin olmazsa olmaz, ana malzemelerinden biri olarak değerlendirilmektedir.
Örneğin yarmanın olmadığı bir ayran aşı çorbası, buğday salatası, keşkek, aşure, buğday pilavı, tarhana veya toyga çorbası sanıyoruz ki düşünülemez. Bazı tariflerin yapımından önce haşlanması gereken, bazıları için ise yalnızca akşamdan suya bastırılması yeterli olan yarmanın lezzetinin yanı sıra sağlığa faydalarından dolayı da tercih nedeni yarattığını savunmak yanlış olmayacaktır.
Yarma Buğday Faydaları Nelerdir?
Yarma nedir, artık biliyorsunuz. Fakat yarma buğdayı neden tüketmek gerektiği konusunu biraz daha aydınlatmakta yarar var.
Buğday, başlı başına en faydalı tahıl ürünlerinden biridir. Çoğu zaman pirinç yerine tercih edilen buğday ürünleri arasında sayabileceğimiz yarma buğday da buğday alerjisi olanlar dışında hemen herkesin beslenme düzeninde mutlaka yer vermesinde fayda olan ürünlerdendir.
Enerji verme özelliği bulunan buğday yarması, özellikle çocukların ve anne adaylarının tüketmesi gereken besinlerden biri olarak değerlendirilmelidir. Bağışıklık sisteminin desteklenmesine yardımcı olan yarma buğdayın sürekli ve düzenli tüketiminde birçok başka faydası ile de karşılaşabilmek mümkün.
Örneğin yapısındaki selenyum sayesinde cildin beslenmesine katkı sağlayan buğday yarması, saç derisi ve saç kökleri ile ilgili sorunların önlenmesi konusunda da etkili bir besindir. Ayrıca iştahı düzenleme özelliği bulunan yarma, fazla kilolarından rahatsızlık duyanlar için de mükemmel bir seçenek oluşturmaktadır. Yarma buğdayın diğer faydaları ise şu şekilde sıralanabilir:
Protein Yönünden Zengin
Bitkisel kaynaklı protein kaynağı olarak tüketilebilecek yarma, günlük protein ihtiyacının önemli bir kısmını karşılamaya yardımcı olur. Bu yönüyle vejetaryenler için ideal bir besin haline gelen yarma buğdayı kurubaklagiller, et, süt yumurta gibi besinlerle bir arada tükettiğinizde ise protein kalitesini artırma şansı bulabilirsiniz.
Vitamin Deposu
Yarma, iyi bir A vitamini kaynağı olmasının yanı sıra B12 dışındaki B grubu vitaminler yönünden de zengin bir yapıdadır. Zihin sağlığını korumada etkili B grubu vitaminleri ise beyin hastalıklarına karşı kendinizi korumaya almanıza yardımcı olur. E vitamini ise göz rahatsızlıklarına karşı adeta bir kalkan oluşturmaktadır.
Lif İçeriği Yüksek
Kalp-damar sağlığı için büyük önem taşıyan besin lifleri, kandaki kolesterol düzeyinin düşmesine katkıda bulunur. Lifli bir besin olan yarma buğday da özellikle kardiyovasküler hastalığı olanlar için oldukça yararlı bir seçenek olarak karşımıza çıkmaktadır. Diğer yandan yarma buğdayın kandaki şeker seviyesini kontrol etmeyi desteklediğini de belirtmeden geçmeyelim.
Sindirim Sistemini Destekleyici
Sindirim sisteminin vücuttaki görevini sorunsuz bir şekilde yürütmesine katkı sağlayan besinlerden biri olan yarma buğday, sindirim sistemi rahatsızlıkları yaşanmasının da önüne geçmeye yardımcı olur.
Hipertansiyon Hastaları İçin Uygun
Yapısındaki sodyum oranının yok denecek kadar az olmasından dolayı yarma buğdayın hipertansiyon hastaları için de uygun bir besin olduğu savunulabilir. Ayrıca lifli yapısı sayesinde dövme veya yarma buğdayın hipertansiyon hastaları için faydalı bir besin olacağını da belirtmeden geçmeyelim.
Yarma Buğday ile Yapılabilecek Tarifler
Yarma nedir, yarma buğdayın sağlık üzerindeki etkileri nelerdir sorularının yanıtlarını öğrendiğinize göre bu mükemmel tahıl ürünü ile yapabileceğiniz leziz tatlar hakkında da bilgi vermek isteriz. İşte yarma buğday ile yapılabilecek başlıca tarifler…
Geleneksel Aşure Tarifi
Aşure tatlısı, bildiğiniz üzere yarma buğday kullanılarak yapılıyor. Aşure tarifi için aşurelik buğday olarak da adlandırabileceğimiz yarma buğdaydan yalnızca 2 su bardağı kadar kullanmanız yeterli olacaktır.
Buna ek olarak 1 çay bardağı nohut, 1 çay bardağı kuru fasulye ve damak zevkinize göre 2 çay bardağı kuru kayısı, 2 çay bardağı kuru üzüm, 2 çay bardağı kuru incir gibi kuru meyvelerle de aşure tarifinizi zenginleştirebilirsiniz. Aşurenin üzerini süslemek için de toz ceviz, nar gibi alternatifler kullanabilirsiniz.
Geleneksel aşure tarifi ve aşurenin tarihi hakkında bilgi sahibi olmak için ise buraya tıklamanız yeterli olacaktır.
Keşkek Tarifi
Ülkemizde pek çok yörede özel günler için hazırlanan keşkek yemeği de yarma buğday kullanılarak yapılmaktadır. 1 kg aşurelik buğday (yarma buğday) ile hazırlayabileceğiniz keşkek için gereken diğer malzemeler ise 1 su bardağı nohut, 800 g tavuk eti veya kırmızı et, tuz ve tereyağlı salçalı sos.
Mis gibi kokusuyla iştahları kabartan keşkek lezzeti için ilk olarak etleri haşlayın ve bir gece önceden ısladığınız nohut ile yarma buğdayı ve tuzu da ete ilave edip üzerlerini 10 cm geçecek kadar su ekleyin.
Buğdaylar iyice lapa olana kadar pişirdiğiniz keşkeği tahta bir kaşık yardımıyla iyice ezdikten sonra servis tabağına alabilirsiniz. Üzerine tereyağlı ve salçalı sosu da gezdirdikten sonra keşkek tarifinizi afiyetle tüketebilirsiniz.
Nohuttan elde edilen leblebi çeşitleri ile ilgili bilgi edinmek için de buraya tıklamanızı öneririz.
