Doğanın bize armağanı, mucizevi tahıllardan birisi olan mısır ile tanısın… Hem tahıl, hem un olarak kullanılabilen, gıda endüstrisinde pek çok farklı alanda kendine yer bulan bir bitkidir mısır. Mısır nerede yetişir, mısır yetiştirirken nelere dikkat etmek gerekir, bu mucizevi beşinin ekonomik faydalarından nasıl yararlanılır? Hepsini sizler için derledik!
Mısırın Tarihçesi
Mısır, yüzyıllardır insanlar tarafından kullanılan bir yiyecektir. Pek çok tarihçi, milattan önceki zamanlarda, mısırın Meksika’daki Tehuacan Vadisi’nde yetişini düşünmektedir. O zamandan bu zamana genetik yapısında çeşitli değişiklikler olsa da, günümüze kadar gelmiştir.
Christof Kolomb’un Amerika’yı keşfetmesi ile mısır önce Avrupa’ya oradan da tüm dünyaya yayılmıştır. Kısacası tarihi açıdan mısır nerede yetişir sorusunun cevabı Güney Amerika kıtasıdır.
Peki, mısır ülkemize nasıl gelmiştir? Mısır bugünkü Türkiye Cumhuriyeti topraklarına, Osmanlı Devleti zamanında giriş yapmıştır. 1600’lu yıllarda Suriye’den İstanbul’a gelen mısır, o zamandan beri ülkemizde hem tüketilmekte hem de üretilmektedir.
Mısır Türkçe’ye ilk olarak “Mısır buğdayı” ya da “Mısır darısı” olarak anılmaktaydı. Bunun nedeni ana vatanının Mısır ülkesi olmasıydı. zamanla “darı” ve “buğday” kelimeleri atıldı ve geriye sadece mısır kaldı.
Mısır Bitkisinin Özellikleri
Mısırın tarihine kısaca baktıktan sonra gelelim özelliklerine. Mısır genelde 3 metre boyunda bir bitkidir. Bu rakam ortalamayı göstermektedir. Bazı durumlarda boyu 13 metreye kadar ulaşabilir. Kökleri genellike 18 santimetredir ve 20 adet iç dala kadar dal verebilir. Her biri 9 metre genişliğinde ve 120 santimetre uzunluğunda yapraklara sahiptir.
Mısırın pek çok cedici bulunmaktadır. Her ne kadar bizler ülkemiz mutfağında belirli bir biçimdeki mısıra aşina olsak da, mısır aslında pek çok farklı çeşidi ile karşımıza çıkıyor. Mısır nerede yetişir sorusuna vereceğimiz cevap da aslında nasıl bir mısır yetiştiriciliğinde kilitleniyor.
Başlınca mısır çeşitleri arasında ilk olarak ün mısırı gelir. Mısır unu elde etmek için yetiştirilen bir mısır türüdür. Hemen ardından hepimizin severek yediği bir atıştırmalık olan patlamış mısır gelmektedir.
Daha sonra flint mısır, tatlı mısır, zeka mısır ve mumlu mısır türleri gelmektedir. Bunun dışında amylo mısır, pod mısır ve çizgili mısır gibi çeşitler de bulunmaktadır. Bunlar alsında, mısır tohumunun farklı bitkilerle tozlaştırılması sonucunda elde edilmektedir.
Mısır Nasıl Yetiştirilir?
Mısır yetiştirmeye karar verdiniz… Ancak bunun için nelere dikkat etmeniz gerektiğini bilmiyorsunuz. Bu durumda bu kısım tam size göre. Mısır nerede yetişir, uygun iklim koşulları nelerdir, nasıl bir toprağa ne zaman ekilmeli ve ne sıklıkta sulanmalıdır… Hepsini merak eden üreticiler için derledik!
Mısır için Uygun İklim Koşulları Nelerdir?
Sormamız gereken soru şimdi mısır nerede yetişir olduğu kadar mısır nasıl bir ortamda yetişir olmalıdır. Çünkü uygun iklim koşulları sağlandığında mısır her yerde yetişebilen bir tahıl ürünüdür. Tarihi olarak yetiştiği yerin Latin Amerika olmasından da anlaşılabileceği gibi mısır sıcak iklimleri seven bir bitkidir.
Bol miktarda güneş görmek ister. Bunun yanında şunu da unutmamak gerek… Mısır yoğun sıcakları sevmez. Aşırı derecede sıcak havalar mısır yetiştiriciliğini etkilemektedir. Bu anlamda mısır nerede yetişir sorusuna vereceğiniz yanıt bu koşulları içermelidir.
Mısır Nasıl Ekilir?
Fizibilite çalışmanızı tamamladınız, tarlanızda mısır nerede yetişir saptadınız. Sıra geldi mısırı ekmeye. Bu noktada mısır ekmek için en uygun zamanı beklemek gerekmektedir. Mısır ekimi genelde ilkbahar aylarında gerçekleştirilir, Nisan ve Mayıs ayları mısır ekmek için ideal zamanlardır.
Pek çok başka bitkinin aksine mısır fide olarak ekilmez. Mısır ekmek için tohuma ihtiyacınız var. Tane olarak mısırı ekmek, mısır yetiştiriciliğinin ilk aşamasıdır. Mısırları toprağa karışık bir şekilde, taneler sık sık olmayacak biçimde ve aralarında açık alanlar kalacak halde yerleştirmeniz gerekmektedir.
Mısır bir kere ekildikten sonra ekim işlemi yinelenebilir. Hızlı bir biçimde hasat almak istiyorsanız eğer, iki haftada bir tohum ekmeye devam etmek gerekmektedir.
Mısırın Toprağı Nasıl Olmalıdır?
Mısır toprak konusunda fazla seçici olmayan bir bitkidir. Normal bir bahçe ya da tarla toprağında sonuç verecektir. Önemli olan, bu toprağa nasıl bakıldığıdır. Öncelikle mısır toprağı iyi havalandırılmalıdır.
Bunun yanısıra iyi nemlendirilmelidir. Toprak, mısırın ekilmesinden öne havalandırılmalı ve nemlendirilmemidir. Yeni mısır taneleri eklenirken hali hazırda toprakta olan tanelerin çıkmamasına dikkat edilmesi gerekmektedir.
Bu şartlara dikkat edildiğinde mısırdan istenilen sonuç elde edilecektir. Kısacası toprak, iyi havalandırıldığı ve sulandığı müddetçe mısır nerede yetişir sorusuna etkisi en az olan unsurlardan bir tanesidir.
Mısır Nasıl Sulanmalıdır?
Mısır ekildikten sonra nasıl bir düzen ile sulanacağı da oldukça önemlidir. Mısırı ektikten sonra ilk etapta çok fazla şu vermemek gerekmektedir. Bu durum mısır çiçek verene kadar bu şekilde devam etmelidir. Ancak mısır çiçek vermeye başladıktan sonra mısırı daha sık sulamak gerekir.
Bu arada mısır yetiştiricilerinin kullandığı minik bir taktikten bahsedelim. Sabah saatlerinde mısırınızı ziyaret ettiniz. Baktınız ki yaprakları kıvrılmış. Bu durumda suya ihtiyacı var demektir. Kısacası mısır size ihtiyaç duyduğu şeyi söyler! Bu durumda o gün mısırı biraz daha iyi sulamanız gerekmektedir.
Mısır ve Rüzgar
Mısır yetiştiricilerinin dikkat ettiği konulardan bir tanesi de rüzgardır. Bunun nedeni mısırın büyümesi esnasında boyunun uzaması ancak kökünün kısa kalmasıdır. Bu halde sert bir şekilde esen bir rüzgarın sebep olabilecekleri tahmin edilebilmektedir.
Eğer rüzgar çok sert eserse mısır kırılır. Buna karşı önlem almak gerekmektedir. Bu nedenle mısır nerede yetişir sorusuna yanıt alırken çok fazla rüzgar alan yerleri tercih etmemeye çalışın.
Mısır Nasıl Hasat Edilir?
En doğru yeri seçtiniz, onu rüzgardan korudunuz. Toprağını suladınız, havalandırdınız. Sıra geldi mısırın hasat zamanına! Öncelikle mesirin hasat zamanının geldiğini nasıl anlayacaksınız? Bunun için yine mısıra kulak vermek lazım. Ne zaman ki mısır kocanının ucundaki püsküller kahverengi hale gelirse, o zaman mısır koparılmaya hazırdır.
Mısır sabah erken saatlerde toplanmalıdır. Bunun nedeni içerisindeki şeker miktarının korunmasıdır. Sabah saatlerinde mısır içerisindeki şeker miktarı en yüksek seviyede olur. Akşam saatlerinde ise bu seviye düşer. Bu nedenle hasadınızı sabah gerçekleştirin.
Türkiye’de Mısır Nerede Yetişir?
Türkiye’de pek çok farklı bölge mısır yetiştiriciği için uygun pek çok bölge bulunmaktadır. Ancak Türkiye’de mısır nerede yetişir sorusu sorulduğunda akıllara gelen ilk cevap her zaman Akdeniz Bölgesi olmaktadır. Akdeniz Bölgesi’nde mısır genellikle ikinci ürün olarak yetiştirilmektedir. Akdeniz Bölgesi’nde mısır yetiştiriciliği ile ön olana çıkan kent Adana’dır.
Akdeniz Bölgesi dişinde Türkiye’de mısır nerede yetişir ve nerede sevilir dersek yanıt muhakkak Karadeniz Bölgesi olacaktır. Bunun ardından Marmara Bölgesi ve Ege Bölgesi gelmektedir.
Fındık nerede yetişir ve Badem yetiştiriciliği gibi konularda bilgi almak için blog sayfamızı ziyaret etmeyi unutmayın!
Dünyada Mısır Yetiştiriciliği
Dünyanın pek çok yerine mısır yetiştirilmektedir. Mısır nerede yetiştirilir sorusuna yanıt, bu ülkelerin ilkim ve hava koşulları göz önüne alınarak da alsında yanıtlanabilir.
Dünyadaki en büyük mısır üreticisi Amerika Birleşik Devletleri’dir. Bunun nedeni ABD’de mısır yetiştiriciliği için pek çok geniş alan bulunmasıdır. ABD’nin hemen arkasında ise Çin yer almaktadır. Bu iki ülke açık ara farkla dünyanın en büyük mısır üreticileridir.
Mısır nerede yetişir sorusuna tarihi olarak verdiğimiz cevap Latin Amerika’ydı. Bu nedenle dünyanın en büyük mısır üreticileri arasında Brezilya, Arjantin ve Meksika da yer alıyor. Ancak dünyada mısır üretimi sadece bu ülkelerle sınırlı değil. Avrupa Birliği ülkeleri, Hindistan ve Ukrayna da mısır üreticisi ülkeler arasında yer almaktadır.
